Clár Bainistíochta agus Measúnaithe Riosca Tuile do Dhobharcheantar (CFRAM)
i 2012 Oifig na nOibreacha Poiblí (OOP) cuireadh tús le staidéar fairsing ar limistéir riosca tuilte i gcomhar le húdaráis áitiúla. D’aithin sé 300 pobal ar dóichí go mbeadh tionchar ag tuilte orthu amach anseo, lena n-áirítear 90 pobal cósta. Go náisiúnta, rinne an Clár CFRAM staidéar ar 80% dár bpríomhchúis le tuilte i bpobail ina bhfuil beagnach dhá thrian dár ndaonra. Cé go ndearna an Clár measúnú ar riosca tuilte inár mórchathracha go léir, bhí daonraí níos lú ná 2,000 duine ag thart ar leath de na pobail a ndearnadh measúnú orthu agus bhí daonraí de níos lú ná 500 duine ag ceathrú.
Tá an Clár CFRAM ag cur an fhianaise ar fáil dúinn anois chun pleanáil a dhéanamh go náisiúnta chun aghaidh a thabhairt ar bhaol tuilte, lena n-áirítear tuilleadh fianaise chun eolas a thabhairt do chinntí pleanála agus forbartha agus pleanáil práinnfhreagartha. Ghlac Coimisinéirí na nOibreacha Poiblí go foirmiúil leis na Pleananna Bainistíochta Riosca Tuilte an 14 Márta 2018. D’fhaomh an tUasal Paschal Donohue TD na Pleananna seo, An tAire Caiteachais Phoiblí agus Athchóirithe ar 16 Aibreán, 2018.
Staidéar náisiúnta a bhí sa CFRAM, an staidéar ba mhó a rinneadh riamh ar an mbaol tuilte agus a lean an cleachtas is fearr. Leagann na Pleananna Bainistíochta Riosca Tuilte amach na scéimeanna faoisimh tuilte atá tógtha cheana féin agus na cinn atá ar siúl faoi láthair agus cuireann siad imlíne ar 118 scéim nua atá beartaithe. Le chéile is féidir leis na scéimeanna seo cosaint a thabhairt do 95% de na maoine a mheastar a bheith i mbaol. Soláthraíonn na Pleananna Bainistíochta Riosca Tuilte an fhianaise chun eolas a thabhairt ar conas is féidir le hinfheistíocht an Rialtais amach anseo an leas is mó a bhaint amach go náisiúnta.
Ar an 3 Bealtaine d'fhógair an tAire Stáit d'Oifig na nOibreacha Poiblí agus um Fhóirithint Tuilte go raibh sé ag cur €14m ar fáil d'earnáil na n-údarás áitiúil chun a bheith i gceannas ar chur chun cinn 31 de na 118 scéim seo go miondearadh. Go náisiúnta tá 29 Plean Bainistíochta Riosca Tuilte a fhorbraítear thar 6 Cheantar Abhantraí agus a dhéanann soláthar d’fhorbairt na 118 scéim faoisimh tuilte seo. Tá 4 scéim beartaithe do Phort Láirge, is iad sin don Eaglais, don Bhaile Dubh, don Dún Garbhán agus don Phurláin agus do Rinn an Phúca.
Fógraíodh leithdháileadh tosaigh de €257 milliún do 50 de na 118 scéim le dul ar aghaidh chuig an gcéim mhiondearaidh agus tógála, lena n-áirítear dhá scéim i bPort Láirge – An Baile Dubh agus an Eaglais.
Déanfaidh Comhairle Cathrach agus Contae Phort Láirge na scéimeanna seo ar fad a bhainistiú, lena n-áireofar dearaí agus bearta cosanta tuilte a thabhairt chun críche, tuilleadh comhairliúcháin phoiblí, Próiseas Cuid 8 a chríochnú, conraitheoir a cheapadh agus dul ar aghaidh chuig an tógáil. Ghlac an Coiste go foirmiúil leis na Pleananna Bainistíochta Riosca Tuile don Eaglais, An Baile Dubh, Dún Garbhán agus a Phurláin agus Rinn an Phúca. An Chomhairle Iomlánach ag a gcruinniú ar 12 Iúil, 2018.
Léigh Tuarascáil CFRAM anseoFoilsíodh sonraí na Scéimeanna freisin ar shuíomh Gréasáin OOP ag www.floodinfo.ie Má tá aon cheist agat maidir leis na scéimeanna, le do thoil déan teagmháil le Roinn na mBóithre.
